مقدار نرمال free psa

آزمایش آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات آزاد (رها شده) که با عنوان آزمایش Free PSA شناخته می‌شود برای تشخیص علائم سرطان پروستات استفاده می‌شود. این آزمایش به ارزیابی سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات رها شده در خون می‌پردازد و به پزشکان کمک می‌کند به تشخیص مسائلی نظیر التهاب پروستات یا سرطان بپردازند.

آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات آزاد (رها شده) معمولا در کنار آزمایشات خون دیگر استفاده می‌شود تا به کمک چندین آزمایش تشخیص پزشک تایید شود.

آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات آزاد (رها شده) معمولا می‌توانند به عنوان جایگزینی برای نمونه برداری تجویز شوند، با این حال اگر پزشک به وجود سرطان پروستات مشکوک باشد ممکن است همچنان به نمونه برداری از پروستات نیاز باشد.

آزمایش free psa

آزمایش free psa آزمایشی است که به جای نمونه برداری از پروستات انجام می‌شود، این آزمایش زمانی توصیه می‌شود که سطوح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات (در این آزمایش همه آنتی ژن‌ها با هم سنجیده می‌شوند) به میزان ناچیزی افزایش یافته باشد. این آزمایش می‌تواند شدت وخیم بودن وضعیت سرطان را برای پزشک مشخص کند، خصوصا اگر این آزمایش بعد از بازگشت سرطان تجویز شود.

آزمایش free psa با نمونه برداری از خون انجام می‌شود. این نمونه برداری معمولا از بازو صورت می‌گیرد. نمونه به آزمایشگاه ارسال می‌شود و در آن جا بررسی‌های لازم صورت می‌گیرد. در نهایت خروجی یافته‌های آزمایش در اختیار شما یا پزشک قرار می‌گیرد.

رنج نرمال free psa

شاید این سوال در ذهن شما باشد، free psa نرمال چقدر است؟ یا free psa باید چند باشد؟

جدول زیر ميزان طبيعي free psa را نشان می‌دهد:

نتایج آزمایش free psa به چه معنایی است؟

به طور کلی، هر چه سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات کلی بالاتر باشد و هر چه سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات آزاد کمتر باشد، احتمال ابتلای فرد به سرطان پروستات بیشتر است.

محدوده‌های سرطان پروستات با سن مشخص می‌شوند. با افزایش سن، سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات به طور طبیعی افزایش پیدا می‌کند و این افزایش ابتلا به سرطان را نشان نمی‌دهد.

پزشکان به جنبه‌های دیگری از آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات نیز دقت می‌کنند، موارد بعدی در تعیین وضعیت سلامتی بیمار اهمیت دارند:

سرعت آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات

که به اختصار PSA Velocity خوانده می‌شود موضوع دیگری است که در آزمایش بررسی می‌شود. اگر سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات به طور ناگهانی افزایش یابد، خطر ابتلا به سرطان پروستات بیشتر است.

دوبرابر شدن آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات

یا به اصطلاح Doubling، هر چه میزان آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات با سرعت بیشتری دو برابر شود، خطر ابتلا به نوع شدیدتری از سرطان پروستات وجود دارد. پزشکان از زمان دو برابر شدن برای تعیین میزان گسترش سرطان در بیمارانی که سرطان پیش از این در آنها تشخیص داده شده است، استفاده می‌کنند.

عواملی که بر سطح psa تاثیر می‌گذارند؟

تغییرات سطوح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات به صورت خودکار به معنی این نیست که فرد به سرطان پروستات مبتلا شده است. عوامل مختلفی هستند که می‌توانند سطح psa یا مقدار psa را کاهش یا افزایش دهند که در زیر به بررسی آن ها پرداخته ایم:

1- هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)

 بیماری غیرسرطانی و رایجی است که در آن پروستات بزرگ می‌شود.

2- پروستاتیت (التهاب در غده پروستات)

که به ملتهب شدن پروستات گفته می‌شود.

3- عفونت مجاری ادراری

4- فشار فعالیتی بر پروستات

 برای مثال به واسطه فعالیت‌هایی نظیر موتورسواری یا دوچرخه سواری به پروستات فشار وارد می‌شود.

5- آزمایش مقعدی

6- خروج منی

7- درمان دارویی برای بزرگی پروستات

8- هپاتیت

9- جراحی پروستات

10- چاقی

11– قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی کشاورزی

چه زمانی انجام آزمایش free psa اهمیت دارد؟

زمانی که سطح آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات کلی بالا باشد، در گام بعدی انجام آزمایش آنتی ژن‌های اختصاصی پروستات آزاد اهمیت دارد. در نهایت این آزمایش با تجویز پزشک و برای پیش بینی مشکلات احتمالی پروستات پیشنهاد می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر از آزمایش free psa به مقالات زیر مراجعه کنید.

دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی و پروستات در تهران

شما می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را  مطرح نمایید.