تغذیه بعد از عمل پروستات چگونه باید باشد؟

تفاوت های موجود در رژیم غذایی و سبک زندگی افراد می تواند یکی از علل متغیر بودن درصد بروز سرطان پروستات آقایان در کشور های مختلف باشد. تغذیه خوب می تواند به کاهش احتمال شکل گیری سرطان پروستات، کاهش سرعت پیشرفت بیماری و یا جلوگیری از بروز مشکلات مختلف بدنی کمک کند.

در این مقاله پیرامون دستورالعمل های موجود برای داشتن یک رژیم غذایی خوب برای پروستات سالم و همچنین راهکار های مربوط به رژیم غذایی جهت درمان سرطان پروستات صحبت خواهیم کرد. البته نکات و راهکار هایی که در اینجا ارائه می شوند را هیچ وقت نباید جایگزین پروسه درمانی کنید.

رژیم های غذایی سالم

همه به خوبی می دانیم که داشتن تغذیه سالم و مناسب ریسک بروز مشکلات قلبی، سرطان، دیابت و چاقی را کاهش می دهد و کیفیت زندگی افراد را بهبود می بخشد.

محققان تخمین زده اند که یک سوم مرگ و میر در اثر سرطان در ایالات متحده آمریکا را می توان به رژیم غذایی بزرگسالان ربط داد که تاثیر تغذیه بر روی چاقی نیز یکی از این موارد به حساب می آید.

علاوه بر این، داشتن رژیم غذایی سالم سطح انرژی افراد را بالا برده، سرعت ریکاوری بدن را افزایش داده و سیستم ایمنی را  تقویت می کند. طبق اطلاعیه سازمان سلامت جهانی، فردی که جِرم بدنی ۳۰ یا بالاتر داشته باشد چاق به حساب می آید.

متخصصان حالا معتقدند انتخاب های ما در رژیم غذایی دلیل اصلی مربوط به بروز سرطان پروستات هستند. کسانی که می خواهند ریسک سرطان پروستات را در خود مدیریت کنند باید در قدم اول به فکر بهبود رژیم غذایی خود باشند.

در طی سالیان گذشته دانشمندان توانسته اند لیستی از غذاها و مکمل هایی که جهت بهبود رژیم غذایی گزینه های مناسبی هستند را منتشر کنند. همچنین در طی این مدت برخی غذاها و مکمل های غذایی مناسب برای مدیریت ریسک بروز سرطان شناسایی شده اند.

دستورالعمل ها برای رژیم غذایی سالم

رژیم غذایی شما باید به شکل کلی بر پایه گیاهان و سبزیجات باشد، میوه ها و سبزیجات زیادی در آن قرار داشته باشند و فیبر بالایی مصرف کنید. میزان چربی رژیم غذایی باید پایین بوده و میزان قند های ساده آن محدود باشد.

تغذیه بعد از عمل پروستات

بهتر شدن شما بعد از عمل پروستات، نیازمند آن است که میوه و سبزیجات، دانه ها، غلات، چای سبز و مواد غذایی با فیبر بالا را در رژیم غذایی خود بگنجانید و به طور منظم از آن ها استفاده کنید همچنین باید از فعالیت های سنگین پس از عمل پروستات خود داری کنید. با ما همراه باشید تا در ادامه از تغذیه بعد از عمل پروستات بیشتر توضیح دهیم.

میوه ها و سبزیجات را وارد رژیم غذایی کنید

میوه ها و سبزیجات حاوی حجم زیادی از مواد مبارز با سرطان و التهاب از قبیل ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها، مواد معدنی و فیبر های طبیعی هستند.

 بیشتر آقایان و بانوان روزانه میزان پیشنهادی از سبزیجات و میوه ها را مصرف نمی کنند. اگر در حال ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی خود هستید حتما به این جنبه اهمیت دهید و میوه ها و سبزیجات را به رژیم خود بیاورید.

– انواع سبزیجات از قبیل کرم بروکلی، گل کلم، جوانه بروکسل و کلم حاوی مواد فیتوشیمیایی خاصی هستند که منجر به کاهش استرس اکسیداتیو یا رادیکال های آزاد اکسیژن در بدن می شوند و در نتیجه ریسک بروز سرطان پروستات کاهش خواهد یافت.

– هویج حاوی مواد مقوی بوده و دو آنتی اکسیدان کاروتن و فالکارینول موجود در آن توانایی کاهش ریسک بروز سرطان را دارند.

– گوجه حاوی یک ماده فوتوشیمیایی خاص به نام لیکوپن است که به رادیکال های آزاد در بدن حمله کرده و ریسک بروز سرطان پروستات و تشدید آن را کاهش می دهد.

– قارچ ها در مبارزه با سرطان به بدن کمک می کنند. بدین صورت که ماده ای به نام بتا گلوکان و همچنین پروتئین هایی با نام لکتین را وارد سیستم ایمنی کرده و به جنگ سلول های سرطان بدن می روند.

– انار و به خصوص آب انار توانایی کاهش سرعت پیشرفت سلول های سرطانی را دارند و می توانند به جلوگیری از بروز مجدد سرطان پروستات در آقایان کمک کنند.

– انگور و آب انگور منبعی غنی از رسوراترول است که قابلیت های ویژه ای داشته و حاوی آنتی اکسیدان و همچنین مواد ضد التهاب در بدن است.

– گریپ فروت حاوی انواع مختلفی از مواد فیتوشیمیایی شامل نارینژنین، لیمونین، بتاکاروتن و لیکوپن است.

– پرتقال ها، لیمو و دیگر مرکبات از بدن در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کند چرا که حاوی صدها ماده بیو اکتیو از قبیل فلاونوئیدها و مونوترپن ها هستند.

– آواکادو حاوی بیشترین حجم از لوتئینوتین کاروتنوئید در بین تمامی میوه های رایج در بازار است.

– فلفل و ژالاپنوها حاوی یک ماده شیمیایی به نام کپسایسین هستند که برخی از مواد ایجاد کننده سرطان را خنثی می کنند.

– سیب منبع خوبی از فیبر و ویتامین C بوده و حاوی کورستین ، یک فلاونوئید قوی است که هم خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و هم به عنوان یک ماده ضد التهاب عمل می کند.

– انواع توت ها (تمشک و زغال اخته) منبع عالی ویتامین های C و K و منگنز هستند و منبع خوبی از فیبر به حساب می آیند.

– زغال اخته به دلیل داشتن بسیاری از مواد فیتوشیمیایی ، قابلیت آنتی اکسیدانی قوی دارد.

مصرف پروتئین های حیوانی را محدود کنید

رژیم های غذایی حاوی حجم زیادی از گوشت، محصولات لبنی و چربی های حیوانی معمولا مرتبط با سرطان پروستات هستند.

گوشت قرمز نظیر گوشت گاو، خوک و گوسفند در ایجاد سرطان پروستات تاثیرگذار هستند.

به دنبال پروتئین گیاهی باشید

پروتئین های گیاهی نظیر لوبیا و آجیل ها حاوی کوئرستین و لیگنان هستند که رشد انواع مختلفی از سرطان نظیر سرطان پروستات را سرکوب می کنند.

چای سبز

چای سبز حاوی پلی فنول ها و فلاونوئیدها است که آنتی اکسیدان قوی هستند. چای بهترین منبع کاتچین است که به دلیل خاصیت ضد سرطانی خود مورد مطالعه قرار گرفته شده اند.

دانه ها

غلات سبوس دار شامل برنج قهوه ای، جو دوسر، جو پرک، ذرت، نان گندم سبوس دار، جو، بلغار، کاشا، ارزن و… می شوند.

غلات کامل منبع عالی فیبر و منیزیم هستند و پروتئین بدن را تأمین می کنند. مواد غذایی حاوی غلات کامل را جایگزین غذاهای فرآوری شده در رژیم غذایی خود کنید.

نوشیدنی های قندی را محدود کنید

قطع نوشیدنی های گازدار قندی و آب آشامیدنی گاز دار می تواند باعث تسریع متابولیسم بدن و ​​از بین بردن مواد سرطان زا شود.

تا حد امکان مواد غذایی ارگانیک را انتخاب کنید

غذاها و موادی که به شکل ارگانیک تولید شده باشند حاوی مواد شیمیایی و سموم نیستند. یک ماده سمی به نام BPA در غذاهای غیر ارگانیک وجود دارد که از عوامل بروز سرطان پروستات در آقایان به حساب می آید. مواد غذایی ارگانیک حاوی مواد مقوی و خوبی هستند و معمولا مزه بهتری دارند.

حفظ تغذیه مناسب در حین درمان و پس از اتمام درمان

حفظ کردن رژیم غذایی سالم و مناسب به شما در آماده شدن برای پروسه درمانی سرطان و ریکاوری آن کمک می کند، همچنین از بازگشت سرطان پروستات به بدن آقایان جلوگیری خواهد کرد علاوه بر این حواستان به وزن بدن باشد چرا که این عامل می تواند ریسک مرگ در اثر سرطان پروستات را افزایش دهد.

پژوهش های اخیر نشان داده اند که ریسک مرگ و میر در اثر سرطان پروستات در آقایان چاق دو برابر بیشتر از افراد عادی است.

ریسک پخش شدن سرطان در آقایان چاقی که از بیماری های موضعی در بدن رنج می برند چهار برابر بیشتر است و در نتیجه علاوه بر پروستات امکان دارد نواحی دیگری از بدن آن ها به سرطان مبتلا شوند.

پروسه درمان سرطان پروستات می تواند بر روی اشتهای افراد، عادت های غذایی و وزن آن ها تاثیر داشته باشد. اما حفظ کردن یک وزن سالم و مناسب، مصرف مواد غذایی ضروری و فعال بودن از جمله نکات کلیدی هستند که بیماران باید حواسشان به آن ها باشد.

اگر به دلیل عوارض جانبی پروسه درمان، دچار مشکلاتی در غذا خوردن هستید، راه هایی وجود دارد که به شما کمک می کنند تا مشکل خود را حل کنید. کمک گرفتن از یک متخصص تغذیه این امکان را فراهم می کند تا مطمئن شوید مواد غذایی لازم را مصرف می کنید.

متاسفانه این احتمال وجود دارد که به دلیل جراحی، پرتو درمانی یا شیمی درمانی اشتهای خود را از دست بدهید، کمتر غذا بخورید و یا وزن شما کاهش یابد. از طرفی دیگر، سایر روش های درمانی نظیر درمان آندروژنی در برخی افراد منجر به کاهش وزن می شود.

تغذیه در دوره درمان سرطان

وزن خود را در حد مناسب و سالمی نگه دارید. برای بسیاری از آقایان این موضوع به معنای مصرف کالری روزانه و کافی جهت جلوگیری از کاهش وزن است.

در آقایانی که اضافه وزن داشته یا چاق هستند، کاهش وزن یک نکته کلیدی است. اگر در حال تلاش برای کاهش وزن هستید باید بگوییم که این پروسه بهتر است به آرامی طی شود و هر هفته فقط حدود یک پوند از دست دهید.

مواد غذایی لازم برای بدن را از طریق تغذیه مناسب جذب کنید. از جمله این موارد می توان به پروتئین ها، کربوهیدرات ها، فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی، مواد مغذی گیاهی مانند کاروتنوئیدها و آب اشاره کرد. با مصرف این موارد، بدن شما کارکرد مناسبی خواهد داشت و حس خوبی به دست می آورید.

تا حد امکان فعال باشید و روزانه پیاده روی کنید. اگر برای مدت زمان طولانی بنشینید یا بخوابید، عضله از دست خواهید داد و چربی بدن شما افزایش می یابد، حتی اگر وزنی به دست نمی آورید.

اگر اشتهای کافی جهت داشتن تغدیه ندارید و یا بیش از حد غذا می خورید، مشاوره گرفتن از متخصصان تغذیه گزینه مناسبی است تا بتوانید مواد ضروری نظیر پروتئین، ویتامین و مواد معدنی را جذب کنید و یک وزن سالم و ایده آل داشته باشید.

از تیم درمانی خود بخواهید تا شما را به یک متخصص تغذیه مورد تایید معرفی کنند و از آن ها بخواهید تا به شکل گروهی با آن ها کار کنند تا به اهداف درمانی و تغذیه ای خود دست یابید.

عوارض جانبی درمان سرطان پروستات و تغذیه

درمان سرطان عموما عوارض جانبی مانند حالت تهوع، زخم دهان و تغییر طعم ها را به همراه دارد که ممکن است خوردن یا نوشیدن را برای فرد دشوار کند. نکاتی که در ادامه ذکر می کنیم را رعایت کنید تا به شما در مصرف مواد غذایی مورد نیاز کمک کنند:

– اگر آب برای شما خوشایند نیست، مواردی مانند سوپ، چای، شیر یا جایگزین های شیر مانند شیر بادام را مصرف نمایید یا می توانید با اضافه کردن میوه های تازه، آب خود را طعم دار کنید.

– اگر مواد غذایی برای شما طعم و مزه ای ندارند، سعی کنید آن ها را با ادویه های معطر و طعم دهنده مانند سیر، شوید و رزماری چاشنی دار کنید.

– به جای تلاش برای خوردن مقادیر زیادی غذا در یک وعده، چندین وعده غذایی کوچک را در طول روز میل کنید.

– پروتئین خود را از غذاهایی مانند ماهی، سفیده تخم مرغ، پنیر، لوبیا یا اسموتی پروتئین دریافت کنید.

– در صورتی که دهان شما مزه آهن و فلز می دهد پیشنهاد می کنیم از آدامس های نعنا و یا مرکبات تازه استفاده کنید.

– مسواک زدن دندان ها قبل خوردن غذا، استفاده از ظروف پلاستیکی و پختن غذا در ظروف شیشه ای نیز گزینه های دیگری هستند.

– اگر در دهان خود زخم دارید و یا عفونت لثه در دهان شما به وجود آمده است، از یک مخلوط کن جهت ترکیب کردن سبزیجات گوشت استفاده کنید. سعی کنید آب میوه های طبیعی و اسموتی ها را به شکل روزانه مصرف نمایید. برخی از عوارض جانبی معمولا به کمک داروها درمان می شوند، بنابراین در این زمینه با پزشک خود مشورت داشته باشید.

بعد از عمل پروستات چه کارهایی باید انجام داد؟

افرادی که به خاطر سرطان تحت درمان هستند باید حواس آن ها به غذایی که مصرف می کنند باشد چرا که برخی پروسه های درمانی منجر به ضعف سیستم ایمنی بدن می شوند و در نتیجه احتمال بروز عفونت بالا می رود.

عفونت زمانی به وجود می آید که یک باکتری یا ویروس یا قارچ خطرناک به بدن حمله کند و سیستم ایمنی توانایی نابود کردن آن را نداشته باشد. در ادامه تعدادی نکته در زمینه امنیت و مناسب بودن مواد غذایی را آورده ایم:

• دست های خود را قبل از مصرف غذا و آماده کردن آن بشورید.
• خرید و نگه داری مواد غذایی باید با دقت انجام شود. به عنوان مثال گوشت خام را باید جدا از دیگر غذاها در حین پخت نگه دارید.
• غذاهای کاملا پخته مصرف کنید به عنوان مثال تخم مرغ هایی که به خوبی پخته شده باشند را بخورید. ماهی خام، اویستر یا صدف ماهی مصرف نکنید.
• مطمئن باشید مواد غذایی که خریداری می کنید تاریخ مصرف داشته باشند.
• از نوشیدن نوشیدنی های غیراشباع خودداری کنید.
• میوه ها و سبزیجات را قبل از مصرف به خوبی بشورید.

تغذیه پس از سرطان پروستات

یک رژیم غذایی مملو از میوه های تازه و سبزیجات و دیگر غذاهای فرآوری نشده و با چربی پایین را انتخاب کنید تا به شما در به دست آوردن قوای بدنی و همچنین سلامت پروستات پس از درمان آن کمک کند.

مصرف غذاهای با کیفیت می تواند ریسک بروز مشکلات قلبی، فشار خون بالا، چاقی و دیابت را کاهش دهد، علاوه بر این، تحقیقات اخیر نشان داده اند که انتخاب مواد غذایی سالم به شما در عدم بروز مجدد سرطان در بدن کمک شایانی می کند.

طبق گفته بسیاری از متخصصان و کارشناسان، همان مواد غذایی که جهت جلوگیری از بروز سرطان پروستات پیشنهاد می شوند توانایی جلوگیری از بروز مجدد آن در بیماران را نیز دارند.

این متخصصان مصرف غذاهای مبتنی بر گیاهان نظیر میوه ها و سبزیجات و غلات را پیشنهاد می کنند. از محصولاتی که پروتئین مناسب داشته باشند و همچنین از لبنیات کم چرب استفاده کنید و تا حد امکان به سمت غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز نروید.

دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی و پروستات در تهران

            شما می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.