◀️بهترین راه درمان پروستاتیت یا بزرگی پروستات چیست؟ ▶️
بزرگی پروستات با بالا رفتن سن به سراغ خیلی از مردان می آید که می تواند برای آن ها نگران کننده باشد. اما خبر خوب این است که بزرگی پروستات ارتباطی با سرطان پروستات ندارد. این مشکل با نام های مختلفی از جمله پروستات بزرگ شده، هیپرپلازی خوشخیم پروستات، و یا همان BPH معرفی می شود. در این مقاله درمان بزرگی پروستات را بررسی میکنیم.
فهرست موضوعات
بزرگی پروستات شایعترین مشکل مردان
بنا به گفته ی سازمان ملی بیماری های اورولوژی و کلیوی، شایع ترین مشکل پروستات در مردان بالای 50 سال، بزرگی پروستات است. بیش از نیمی از مردان تا سن ۶٠ سالگی به BPH مبتلا می شوند. این عدد برای مردان با سن بالاتر(تا ٨۵ سالگی) به ٩٠٪ آن ها می رسد. بهترین درمان بزرگی پروستات چیست؟
پروستاتیت چیست؟
پروستات غده ای است که با تولید مایعی، اسپرم را در طول انزال حمل می کند. بزرگی پروستات به معنی بزرگ شدن این غده است. منظور از بزرگی پروستات همان هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) است که قابل درمان است.
اندازه طبیعی پروستات
اندازه ی پروستات در هر سنی متفاوت است. در افراد سالم، پروستات حدوداً به اندازه ی یک گردو است، اما در مردان مسن این غده می تواند به طور قابل توجهی بزرگ شود.
اندازه طبیعی پروستات در یک مرد بالغ 15 تا 30 سی سی است. چنانچه سایز این غده بزرگ تر از 30 سی سی شود، به احتمال زیاد دچار هیپرپلازی خوش خیم یا سرطان پروستات شده است. اما این سوال پیش می آید که من چگونه متوجه بزرگی پروستات خود شوم؟
علائم بزرگی پروستات
تکرر ادرار شبانه می تواند اولین نشانه ی بزرگی پروستات باشد. علائم دیگر شامل موارد زیر است:
✅ جریان ادراری ضعیف یا آهسته
✅ احساس تخلیه نشدن مثانه به صورت کامل
✅ مشکل در شروع ادرار کردن
✅ ضرورت در ادرار کردن
✅ تکرر ادرار (در اغلب شب ها بطوریکه فرد را از خواب بیدار می کند)
✅ جریان ادرار که شروع و متوقف می شود.
✅ نیاز به اعمال فشار برای ادرار کردن
✅ ادرار قطره قطره
بهترین راه درمان پروستاتیت
چنانچه فرد به درمان های دارویی پاسخ نداد، می توان از شیوه های متعدد درمانی دیگر برای کوچک شدن پروستات بهره برد. این شیوه ها در کاهش اندازه ی پروستات موثرند.
۱- TUMT ، جدیدترین درمان پروستات
این درمان برای انسدادهای خفیف تا متوسط می تواند باعث کاهش حجم، فوریت، فشار و تناوب ادراری شود، اما هیچ کدام از مشکلات تخلیه ی مثانه را اصلاح نمی کند.
در این روش، رایانه های متصل به مایکروویو با ایجاد گرما بافت مربوطه را تخریب و با استفاده از خنک کننده هایی پیشابراه را حفظ می کنند. این درمان به صورت بیهوشی است.
عوارض جانبی احتمالی شامل سوزش و درد هنگام ادرار بمدت چندین هفته است. فوریت در دفع ادرار و کاهش حجم مایع منی نیز ممکن است به وجود بیاید.
۲- TUNA
این روش نیز با از بین بردن بافت پروستات، جریان ادرار و علائم را بهبود می بخشد. در این روش امواج رادیویی با فرکانس بالا توسط سوزن هایی که به طور مستقیم به پروستات متصل هستند (ممکن است بیهوشی لازم باشد) بافت پروستات را تخریب می کنند.
عوارض جانبی احتمالی شامل درد، فوریت یا تکرر ادراری برای چند هفته است.
۳- استنت های پروستات
در بعضی موارد، یک استنت فلزی کوچک در پیشابراه قرار داده می شود تا گشاد شده و باز نگه داشته شود. این عمل با بیهوشی موضعی یا نخاعی و به صورت سرپایی انجام می شود.
معمولاً، استنت ها فقط برای مردانی هستند که نمی خواهند و یا نمی توانند دارو مصرف کنند یا کسانی که تمایلی به انجام عمل جراحی ندارند.
این روش می تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد و حتی علائم را بهبود نبخشند. در برخی موارد، فرد دچار درد هنگام ادرار یا عفونت های مکرر ادراری می شود. استنت ها گران بوده و برداشت آنها دشوار است.
۴- عمل بزرگی پروستات
در اکثر مردان مبتلا به بزرگی پروستات شدید، جراحی می تواند علائم را تسکین دهد اما هر دو روش مزایا و معایب خود را دارد. عمل پروستات به دو نوع بسته و باز انجام می شود که در صورتی که غده پروستات زیر 50-60 گرم باشد عمل های بسته مانند TURP توصیه می شود اما در مواردی که غده پروستات بالای 60 گرم باشد جراحی های باز مانند پروستاتکتومی توصیه می شود.
علاوه بر بزرگی پروستات یکی دیگر از مشکلاتی که مردان بالای 50 سال را تهدید می کند سرطان پروستات است. آیا می دانید چه روش هایی برای درمان سرطان پروستات بدخیم وجود دارد؟
رایج ترین روش جراحی بزرگی پروستات است که بیش ترین میزان کاهش علائم را به همراه خواهد داشت. در این روش فقط بافتی را که دور پیشابراه رشد کرده و فشار اعمال می کند، برداشته می شود تا ادرار بتواند به راحتی جریان یابد.
۴-۱- TUIP
دراین روش به جای برداشت کل پروستات در بافت آن برش ایجاد می کنند. این کار باعث کاهش فشار تحمیل بر پیشابراه و تسهیل عمل دفع ادرار می گردد.
۴-۲- جراحی بزرگی پروستات با لیزر
این روش با استفاده از یک لیزر با انرژی بالا بافت پروستات را از بین می برد. این عمل با بیهوشی عمومی انجام شده و ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان از یک شب قبل باشد. این روش علائم را فوراً بهبود می بخشد ؛ با این حال مردان ممکن است بمدت چند هفته پس از جراحی از ادرار دردناک رنج ببرند.
۴-۳- جراحی باز پروستات (پروستاتکتومی)
هنگامی که یک روش های فوق قابل اجرا نباشند،جراحی باز (که نیاز به برش در شکم وجود دارد) می تواند مورد استفاده قرار گیرد. در است روش بافت پروستات برداشته می شود.
پروستاتکتومی باز معمولا زمانی انجام می شود که غده ی پروستات به طور چشمگیری بزرگ شده است، احتمال آسیب به مثانه وجود دارد، سنگ های مثانه تشکیل شده باشند، و یا تنگی پیشابراه ایجاد شده باشد.
بخش داخلی پروستات برداشته می شود. این عمل تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام شده و چند هفته تا چند ماه بهبودی آن به طول می انجامد.
عوارض جانبی مشابه با TURP و شامل از دست دادن خون که نیاز به انتقال خون باشد، بی اختیاری ادرار، مشکلات نعوظ و انزال می شود.
عوارض عمل بزرگی پروستات
پس از این جراحی امکان انزال رتروگراد وجود دارد که مشکلی در رابطه با باروری ایجاد نمی کند. عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
- خونریزی که نیازمند انتقال خون است(نادر)
- ادرار دردناک
- عفونت های ادراری مکرر
- تنگ شدن گردن مثانه و وجود خون در ادرار (هماچوری )
درمان پروستات
شاید با خود بپرسید بهترین راه درمان پروستاتیت چیست؟ ما در اینجا برای شما توضیح داده ایم.
سلول های سرطانی پروستات به آرامی رشد کرده و بسیاری از مردان نیازی به درمان فوری ندارند. در این موارد، مراقبت فعال می تواند برای بیماران مناسب باشد. بیمارانی که تحت مراقبت فعال هستند، جهت بررسی احتمال رشد سرطان به صورت متداول تست PSA، نمونه برداری و دیگر آزمایش ها را انجام می دهند. دیگر گزینه های درمانی برای درمان پروستات شامل موارد زیر می شوند:
– جراحی
– شیمی درمانی
– پرتو درمانی
– هورمون درمانی
– ایمونو تراپی (ایمنی درمانی)
– آزمایش های بالینی
درمان خانگی بزرگی پروستات
در ادامه به درمان های خانگی بزرگی پروستات اشاره می کنیم:
تغییر سبک زندگی و تغذیه
برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند در از بین بردن علائم بزرگ شدن پروستات موثر باشد. قبل از شروع درمان دارویی و یا انجام عمل جراحی توصیه هایی که در ادامه آمده است را انجام دهید.
- مصرف الکل و کافئین را محدود کنید.
- نوشیدن مایعات در شب را محدود کنید.
- سعی کنید حداقل هر سه ساعت یک بار ادرار کنید.
- فعالیت بدنی داشته باشید.
- وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
- مصرف چربی های سالم را افزایش دهید.( مانند غذاهای سرشار از امگا 3)
ورزش کگل
ورزش کف لگنی که با عنوان ورزش کگل شناخته می شوند می تواند با تقویت عضلات لگن به درمان علائم ادراری بزرگی پروستات مانند بی اختیاری ادراری کمک کند.
انجام این ورزش که شامل منقبض کردن و سپس رها کردن عضلات لگن است می تواند به تقویت مثانه برای کنترل ادرار و بستن اسفنکتر کمک کند. برای اینکه تشخیص این عضله کار مشکلی است این تمرین را در هنگام ادرار کردن انجام دهید تا عضله های درگیر را شناسایی کنید.
عضله را منقبض کنید تا سرعت ادرار کند شود، سپس ادرار کردن را برای 20 ثانیه متوقف کنید( انجام همیشگی این ورزش هنگام ادرار توصیه نمی شود و بعد از شناسایی عضلات لگن این تمرین را خارج از زمان ادرار کردن انجام دهید). به طور کلی توصیه می شود مردان 3 تا 5 بار در روز تمرینات کگل را انجام دهند.
درمان گیاهی بزرگی پروستات
برخی از گیاهان دارویی هم در درمان بزرگی پروستات موثرند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
✔️ نخل بادبزنی اره ای (Saw Palmetto)
مصرف این گیاه به درمان علائم ادراری ناشی از اندازه پروستات مانند اختلال های ادراری و مثانه بیش فعال کمک می کند. مصرف طولانی مدت این گیاه نیز بی خطر است.
✔️ ریشه گزنه
طبق مطالعاتی که در ژاپن انجام شده این ماده دارای ترکیبات هیدروفوبیک مانند استروئید است که منجر به مهار بافت غشای پروستات می شود که می تواند رشد سلول های پروستات را متوقف کند.
✔️ روغن دانه کدو تنبل
طبق تحقیقات انجام شده روغن دانه کدو در طی سه ماه توانست علائم پروستات بزرگ شده را کاهش دهد.
بزرگی پروستات در مردان جوان
پروستات بزرگ شده یا بزرگی پروستات معمولا در افرادی با 50 سال سن و بیشتر بروز میکند و کمتر پیش میآید فردی در بازه 20 الی 40 سالگی دچار بیماری BPH شود.
اگر مشکل بزرگی پروستات در یک مرد جوان بروز کند میتواند منجر به نگرانیهایی شود، چرا که این موضوع در نهایت علائمی همچون جریان نامناسب ادرار، کارکرد نامنظم کلیه، عفونت مثانه و عفونت ادراری متناوب را شامل میشود.
بزرگی پروستات پیشگامی برای بیماری سرطان پروستات است و اکثر افرادی که مشکل بزرگی پروستات دارند در نهایت به سرطان پروستات مبتلا میشوند بنابراین بروز پدیده بزرگی پروستات در مردان جوان نگران کننده است.
در هنگام تولد، اندازه ی غده ی پروستات کوچک است. هنگامی که سطح تستوسترون در دوران بلوغ افزایش می یابد، پروستات به سرعت رشد کرده و تا سن 20 سالگی سایز آن دو برابر می شود.
سپس سرعت رشد آن در دو دهه ی بعدی کاهش یافته و معمولاً طی سال ها مشکلی را ایجاد نمی کند. در کم تر از 10٪ مردان 30 ساله اندازه ی پروستات بزرگ می شود.
هنگامی که یک مرد به سن 40 سالگی برسد، پروستات دوره ی دوم رشد خود را آغاز می کند . بزرگ شدن پروستات در جوانان حتما باید مورد بررسی قرار گیرد زیرا می تواند عوارضی برای آن ها به دنبال داشته باشد. بزرگ شدن پروستات در جوانان می تواند به دلیل مسائل ژنتیکی، ناهنجاری های بیضه و یا برخی تغییرات هورمونی رخ دهد.
داروی کوچک کننده پروستات
داروهای متعددی وجود دارند که برای درمان پروستات بزرگ مورد تایید FDA هستند. درمان دارویی برای مردانی که علائم خفیفی دارند و یا به بیماری قلبی مبتلا هستند و عمل جراحی به آن ها توصیه نمی شود، مورد استفاده قرار می گیرد. اما درمان دارویی درمان قطعی نیست.
مسدود کننده های آلفا
این داروها اندازه ی پروستات را کاهش نمی دهند، اما در بهبود علائم بسیار موثر هستند. آنها با شل کردن عضلات دور پروستات و گردن مثانه باعث می شوند که ادرار به راحتی جریان پیدا کند. این داروها سریع الاثر بوده و علائم را در عرض یک یا دو روز بهبود می بخشند. این دارو ها عبارتند از:
✅ فلوماکس (تامسولوزین)
✅اوروکساترال (آلفوزوسین)
✅ هیترین (ترازوسین)
✅ کاردورا (دوکسازوسین)
✅ راپافلو (سیلوودوسین)
شایع ترین عارضه جانبی این دارو ها سرگیجه است. سایر عوارض جانبی معمولا خفیف و قابل کنترل هستند. عوارض جانبی احتمالی شامل سردرد، ناراحتی معده و گرفتگی بینی است. این داروها برای مردانی که دچار احتباس ادرار شدید و عفونت های ادراری مکرر هستند، مناسب نمی باشند.
مهار کننده های آنزیم 5-آلفا ردوکتاز
این داروها می توانند با کاهش سطح هورمون مردانه به نام دی هیدرو تستوسترون (DHT) که در رشد پروستات دخیل است، سایز پروستات را کوچک کنند.
این داروها نسبت به داروهای مسدود کننده ی آلفا مدت بیش تری طول می کشد تا اثر کنند، اما پس از سه ماه، جریان ادرار بهبود می یابد. این داروها می توانند خطر احتباس حاد (عدم توانایی ادرار کردن) و همچنین نیاز به جراحی پروستات را کاهش دهند. این داروها عبارتند از:
✅ پروسکار (فیناستراید)
✅ آوودارت (دوتاستراید)
عوارض جانبی آلفا ردوکتاز
عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
✅ مشکلات نعوظ
✅ کاهش میل جنسی
✅ کاهش حجم مایع منی
این عوارض جانبی معمولاً خفیف بوده و با قطع دارو اتمام می یابند.
همچنین می توان ترکیبی از چند دارو برای درمان به کار برد.
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی و پروستات در تهران
شما می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.